top of page
Writer's pictureHerman van der Hart

Hoog water langs de IJssel

Updated: Jun 29

Extreem weer is tegenwoordig meer regel dan uitzondering. Klimaatopwarming zorgt niet alleen voor langdurige droge en warme periodes maar ook voor kletsnat weer, dat daarbij ook nog eens een flinke tijd kan aanhouden. Dat merken we hier zeker ook langs de IJssel; de uiterwaarden staan eigenlijk al vanaf begin maart voor een deel onder water. Ook, en dat is wat ongebruikelijk, in de maanden mei en juni. Dit levert dan wel weer mooie plas dras taferelen op....


Natuurgebied "de Bentinckwellen" bij Zalk, met een wegtrekkende regenbui in de avond

Zoals gezegd, dit ongebruikelijke weer levert voor de natuurfotograaf enkele goede mogelijkheden op om mooie landschapsfoto's te maken, met regelmatig dramatische wolkenluchten. Meestal werk ik hierbij met een 14-24 mm groothoeklens en gebruik ik ND filters van het merk Lee. Dat was niet altijd heel eenvoudig, want bij het gebruik van filters, kun je absoluut geen nattigheid hebben en de droge momenten waren dikwijls maar heel spaarzaam...


Plas dras in de uiterwaarden....

Hierboven is een voorbeeld te zien van een avond met fantastisch licht maar echt droog werd het niet en in dit geval heb ik gefotografeerd vanuit de auto, zodat ik mijn grijsverloop filter in elk geval droog kon houden. Omdat dit gebied zich vlak bij ons dorp bevindt ga ik er normaal gesproken vrijwel altijd met de fiets op uit (regenpak steevast mee...).


Soms, als het wat droger was, kon de zonsondergang nog een mooie rol spelen...

Nest van een meerkoet op de voorgrond en de ondergaande zon boven de Bentinckwellen....

De foto hierboven is i.t.t.t de eerste 3 landschapsfoto's niet met een groothoeklens gemaakt maar met mijn 120-300 mm lens om wat meer op bepaalde details in te zoomen.


Ondergelopen uiterwaarden, afgewisseld met velden zuring...

Iets later in juni, werden delen van de uiterwaarden mooi rood door de bloeiende zuring.


Uiteraard lokt de lange periode van plas dras in de uiterwaarden veel vogels aan, die door het hoge water ineens een overvloed aan voedsel kunnen vinden. Dat betekent o.a. reigers (Blauwe, Grote Zilver), Lepelaars, Futen, Visdiefjes en Zwarte Sterns. De laatste soort lijkt af te stevenen op een goed broedsucces! Door al dat hoge water in de buurt, is het voedsel zoeken vlak in de buurt van de broedkolonie veel makkelijker dan in drogere jaren.

Van het fotograferen van Zwarte Sterns heb ik een projectje gemaakt , door heel regelmatig er op uit te gaan om met name deze soort (maar ook Visdiefjes) zo mooi mogelijk te platen. Hierbij richtte ik me vooral op vliegbeelden tijdens de jacht op kleine visjes. Net als andere soorten sterns kunnen deze vogels de meest fantastische houdingen aannemen in de lucht tijdens het wenden en keren en duiken naar hun prooi. Ik gebruikte hierbij beurtelings mijn 120-300 mm f/2.8, met 1.4 converter maar ook mijn vaste "kanon" de 500 mm f/4.0. De laatste is een zwaargewicht van zo'n kilo of 6 (samen met de body). Statief gebruiken was niet aan de orde, de vogels zijn te snel . Dus alles ging vanuit het losse handje....

Ik heb er regelmatig een lamme arm aan over gehouden. Misschien toch maar het fitnesshonk induiken voor wat spierversterkende oefeningen...?

Hieronder volgt een serie over de Zwarte Sterns.


Zwarte Stern met de mooie kleuren van de moerasvegetatie...

Onder langs de dijk vliegend....

Half juni en de volwassen sterns beginnen al weer langzaam aan in winterkleed te komen! Het begint met de witte plekjes aan weerskanten van de snavel.


stil hangend in de lucht...

Ingezoomd op de vogel, met een iets langzamere sluitertijd...

Met een iets langzamere sluitertijd probeerde ik beweging te krijgen in de vleugels maar de rest van het lichaam (met name de kop) scherp in beeld te brengen.

Met visje als prooi en de rode zuring op de achtergrond...

In het landschap...

In de buurt is een broedkolonie en zoals vrijwel overal in ons land waar deze moerassterntjes broeden, doen ze dat op kunstvlotjes. In het verleden legden ze hun eieren op drijvende waterplanten, zoals krabbescheer. Ik hou er zelf niet zo van om de broedende sterns te fotograferen omdat er, als je ze te dicht nadert, meestal paniek uitbreekt maar fotografisch was het hier ook niet mooi. Tegenwoordig wordt er vaak bij de vlotjes kleine "hekjes" van gaas gemaakt, zodat bv. eenden er niet op gaan zitten. Prima natuurlijk maar ondoenlijk om daar nog een mooi beeld van te maken.

De volgende foto is bij het laatste licht van flinke afstand gemaakt:


Broedvlotjes met Zwarte sterns....

Ik eindig met een serie, waarbij ik geprobeerd heb om het jagen van deze vogels op kleine visjes in beeld te brengen. Je ziet hierbij verschillende opeenvolgende stadia van de jacht: het duiken, uit het water omhoog komen met prooi, etc.


Het inzetten van de duik naar het wateroppervlak...

de duik....

Het duiken moet heel voorzichtig gebeuren, want het water is erg ondiep. In feite is het gewoon grasland dat onder water is gelopen. Maar je kunt het regelmatig aan het wateroppervlak zien: het barst er van de kleine visjes!

Met name wanneer de sterns vlak boven het water vliegen, is het vaak goed mogelijk om zogenaamde `'highkey" foto's te maken. Twee voorbeelden:


Duikende Zwarte stern (highkey)

Net uit het water komend met prooi (highkey)

Een spetterende jacht....

Got ya....

Niets scherp maar toch sfeervol....

In de foto hierboven is alles onscherp maar toch vind ik het een geslaagde foto. De vlucht van de Zwarte stern is goed herkenbaar evenals de biotoop met water en riet. Aan de kleuren op de vleugelpunten van de vogel kun je zien dat er is gefotografeerd met het allerlaatste licht.

Doordat het zo lang hoog water is, kreeg ik unieke mogelijkheden om eens goed in wereld van de Zwarte stern te duiken. Elke dag was anders. Wanneer het water weer deels verdwijnt, verdwijnen de sterns op die plek ook, omdat er weinig meer te vangen is. Dat betekent echter dat ze weer andere plekken ontdekken om te gaan jagen en als je dat goed in de gaten houdt, kun je daar in mee gaan en kijken of je er fotografisch je slag kunt slaan.

Een schuiltent was niet nodig. Rustig staand of zittend langs een rietkraag kwamen de sterns regelmatig dichtbij langs vliegen en visten soms op een 10 meter bij me vandaan.

Een schitterend schouwspel! Wat ook opmerkelijk was, dat de vogels vaak vlak voor de schemering ophielden met vissen en hoog in de lucht achter insecten aanjoegen.


Groeten uit de IJsseldelta...!

Tot slot, ik geef fotopresentaties door het hele land en één daar van gaat over de "Natuur van de IJsseldelta". Ben je geinteresseerd om voor je natuurvereniging of fotoclub een avond te organiseren over de IJsseldelta: Via mijn email: her.hart@planet.nl

of via mijn website www.natuurfotovanderhart.nl kun je mij boeken. Zie ook mijn blog over dit onderwerp: https://www.natuurfotovanderhart.nl/post/hoog-water-langs-de-ijssel

Ondergelopen uiterwaard tegenover Zalk...

Gebruikt materiaal:

Bij alle foto's: Nikon Z8

Lenzen: Nikkor 14-24 mm f/ 2.8 (landschapsopnames)

Nikkor 120-300 mm f/2.8 ( enkele landschapsplaten en enkele vliegbeelden van de Zwarte Sterns)

Nikkor 500 mm f/4.0 ( bij de meeste vliegbeelden van Zwarte sterns)

79 views0 comments

Recent Posts

See All

Comentarios


bottom of page